Có 1 tin nhắn từ một người mẹ gửi đến cho tôi, tin nhắn chị viết: “Con em gần tuần nay hầu như con chẳng ăn hột cơm nào vào bụng mà chẳng thấy bé đói!” Khi hỏi ra, cô bé chỉ tầm 3 tuổi và cả ngày ở nhà bé được ăn lặt vặt suốt từ bim bim, bánh, … thậm chí còn được uống nước ngọt. Bạn biết không việc trẻ ăn lặt vặt nhiều món không khoa học như vậy thì việc bé chẳng chịu ăn là điều quá dễ hiểu.
Người lớn chúng ta thường nghĩ rằng trẻ còn nhỏ ăn sao cũng được, miễn bé vui là được. Nhưng, thực ra điều này là một sai lầm. Hành vi ăn uống của trẻ nhỏ được xây dựng phát triển ngay từ độ tuổi sớm. Nếu nó được xây dựng trên nền tảng không lành mạnh thì nó rất khó thay đổi khi trẻ lớn. TS. Huffman, ĐH California, Mỹ, chuyên gia về nghiên cứu dinh dưỡng trẻ nhỏ ở các nước phát triển, từng chia sẻ: nhiều sai lầm của cha mẹ như thấy bé thích nên cho nếm thử món này món kia hoặc sợ trẻ ăn ít nên bù thêm hay khuyến khích trẻ ăn các món lặt vặt. Điều này đã vô tình xây dựng một thói quen ăn vặt không ý thức ở trẻ. Thậm chí, những thức ăn vặt không lành mạnh giàu chất béo có thể làm bé dễ no, giảm hấp thụ chất dinh dưỡng trong các bữa ăn chính.
Hãy thay đổi thói quen này. Thay vào đó, bạn nên giới thiệu những món ăn dinh dưỡng và lành mạnh trong bữa phụ của trẻ là điều được khuyên làm
THEO HƯỚNG DẪN CỦA BỘ Y TẾ ANH BỮA XẾ DINH DƯỠNG VÀ LÀNH MẠNH CHO TRẺ NÊN HỘI ĐỦ NHỮNG YẾU TỐ SAU:
Bữa xế phải tiện và thuận lợi cho các hoạt động của trẻ.
Khác với bữa chính, bữa xế nên tập trung vào các thực phẩm và món ăn dễ chế biến, tiện cho sự năng động của trẻ. VD, trứng luộc sẽ tiện hơn là trứng chiên.
Bữa xế của trẻ nên hướng đến sự cân bằng các chất dinh dưỡng
Đặc biệt cân bằng các nhóm dinh dưỡng quan trọng như chất đạm, chất béo và vitamin khoáng. Trong hướng dẫn của BV Nhi Boston, có giới thiệu các thực phẩm nên có trong bữa xế, trong đó đứng đầu là sữa chua. Thực ra, sữa chua luôn được xếp vào nhóm dinh dưỡng lành mạnh vì sữa chua là 1 một chế phẩm từ sữa nên nó không chỉ mang các lợi ích dinh dưỡng từ sữa mà còn tốt cho hệ tiêu hoá. Ví dụ trẻ ăn 1 hủ sữa chua su su được lên men tự nhiên từ sữa trong bữa xế thì đã bao gồm các chất dinh dưỡng như chất béo, chất đạm… và còn thêm vitamin nhóm B, chất xơ tốt cho tiêu hóa, và canxi cho phát triển xương. Bên cạnh đó, cha mẹ cũng nên bao gồm trẻ vào bữa xế như 1 phần trong hoạt động vui chơi của trẻ. Ít ai nghĩ rằng bữa xế lại là 1 hoạt động vui chơi của trẻ, nhưng nó nên là như vậy. Để làm vậy, bạn nên cho trẻ tham gia trong các hoạt động tạo bữa xế như cùng mẹ mua nguyên liệu hoặc thực phẩm liên quan đến bữa xế, lồng ghép bài học về các món này cho trẻ biết
Chẳng hạn: khi bạn và bé cùng đi siêu thị, đến quầy sữa chua, bạn hỏi trẻ. Bin ơi, sữa chua Su Su con ăn nên để ở đâu vậy? đợi trẻ trả lời “để trong tủ lạnh”. Bạn sẽ tiếp tục câu chuyện với con nên ăn sữa chua lúc nào?… bây giờ mẹ con ta cùng xem hạn sử dụng nhé? Ah, sản phẩm này không có chất bảo quản nên hạn sử dụng ngắn phải ăn liền…Chất bảo quản là gì hả mẹ?…Bạn sẽ nhận được hàng tá câu hỏi tiếp theo từ trẻ. Và đó là cách chúng ta giúp trẻ học hỏi cũng như xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh hơn
Cuối cùng, bạn nên giảm việc mua hoặc tích trữ các thực phẩm không lành mạnh tại nhà.
Thay vào đó, cha mẹ nên trữ sẵn các loại thức ăn lành mạnh như sữa chua, các loại hạt, trái cây… để ở những nơi trẻ tiện ăn để cung cấp 1 lựa chọn lành mạnh cho trẻ.
CÁC MẸO NHỎ GIÚP TĂNG THÊM NĂNG LƯỢNG CHO BỮA XẾ CỦA TRẺ
Trẻ con vốn hiếu động, tìm tòi và khám phá cả ngày, nên trẻ thường tiêu hao năng lượng rất nhanh. Đây là 1 số cách để cha mẹ có thể áp dụng để tăng thêm năng lượng trong bữa xế của trẻ.
a) Trứng cút, hay trứng gà chiên sau luộc có thể chiên với dầu thực vật có thể tăng thêm 100-150kcal. Sau đó, tạo dạng xiên que 2 trứng cút, 2 miếng dưa leo, 2 con tôm luộc để bé hứng thú cầm ăn.
b) Sữa chua có thể ăn kèm với chuối hoặc dâu dằm có thể tăng thêm 50-100kcal. Bạn có thể để hủ sữa chua và chén dâu dằm riêng ra, điều này có thể gây thích thú với 1 số bé thích tự trộn hay múc khi ăn, hơn là trộn chung.
c) 4 viên cơm lăn qua hạt mè rang nghiền nhỏ hoặc cuộn với trứng chiên sẽ cung cấp thêm 50 kcal.
Nguồn tham khảo: Huffman, S. L., et al. (2014). Maternal & Child Nutrition, 10(4), 562–574.