Bạn biết không! Phần Lan là quốc gia có hệ thống giáo dục trẻ nhỏ đứng top đầu thế giới. Sự thật thú vị rằng: trước 7 tuổi, mối quan tâm của các trường ở Phần Lan không phải là dạy các con đọc, viết hay làm toán, mà là “học những điều quan trọng hơn”. Đó là cách kết bạn, giao tiếp, năng động và sáng tạo trong vui chơi, khám phá ngoài trời và quản lý rủi ro. Tất cả những điều này chỉ nằm ở 1 môn học duy nhất đó là “để các con được vui chơi” vì đó là công việc chính của các con ở độ tuổi này.
Nhiều nghiên cứu gần đây cũng cho thấy hoạt động vui chơi trong thời gian ấu thơ không chỉ giúp trẻ phát triển tối ưu các hoạt động học hỏi của não bộ như ghi nhớ, đánh giá, giải quyết vấn đề mà còn giúp trẻ học được cách cảm thông với người khác.
Vậy trẻ cần gì trong những hoạt động vui chơi hằng ngày của mình?
NHỮNG ĐIỀU QUAN TRỌNG ĐỂ TRẺ CÓ THỂ THỎA THÍCH VUI CHƠI
1. Đầu tiên, trẻ cần có 1 sức khỏe tốt và đủ năng lượng cho các hoạt động vui chơi hằng ngày. Bên cạnh đó, trong chế độ ăn của trẻ chúng ta cũng cần quan tâm đến các vi chất dinh dưỡng, đặc biệt là ở khu vực Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, do tỷ lệ thiếu hụt các vi chất này ở trẻ nhỏ còn khá cao, theo báo cáo của UNICEF và WHO. Những vi chất dinh dưỡng không chỉ có vai trò trong tăng trưởng mà còn giúp hệ miễn dịch của trẻ được khỏe mạnh. VD, thiếu kẽm, trẻ thường có hệ miễn dịch kém, dễ mắc bệnh, biếng ăn và khó tập trung. Do đó, điều này là 1 trở ngại lớn cho các hoạt động vui chơi và học hỏi của trẻ ở độ tuổi đang phát triển này.
Một mẹo nhỏ khác mà chúng ta có thể áp dụng để tăng năng lượng cho trẻ đó là: trẻ con vốn hiếu động, thích vui chơi, chạy nhảy. Do đó, cha mẹ nên lựa chọn các thực phẩm không chỉ tiện cho hoạt động vui chơi của trẻ, mà còn lành mạnh, giàu dinh dưỡng. Như sữa, trứng luộc, phô mai … là những món ăn vừa tiện lợi, giàu dinh dưỡng mà nhiều trẻ thích. VD, khi trẻ chơi, bạn có thể mang theo cho trẻ 1 quả trứng luộc và 3 viên phô mai, gói chúng vào 1 hộp màu xanh gắn huy hiệu “tia sét” và nói với trẻ: Siêu nhân của mẹ, nhớ nạp năng lượng nhé con! Bạn biết không trứng và phô mai là những thực phẩm không chỉ cung cấp thêm năng lượng và chất đạm cho hoạt động vui chơi của trẻ, mà còn cung cấp các vi chất khác như khoảng 10% nhu cầu sắt (trong 1 quả trứng gà) và khoảng 25% nhu cầu kẽm (trong 3 viên phô mai vuông thông thường).
2. Cho trẻ một giấc ngủ tốt là quan trọng để cơ thể trẻ tái tạo lại năng lượng sau 1 ngày vui chơi, học tập. Giờ ngủ nên thiết lập sớm khi trẻ bước sang 10 tháng tuổi để trẻ quen với việc tự vào giấc ngủ. Trước giờ ngủ 20-30 phút nên có khoảng thời gian hugging time để giúp trẻ vào giấc ngủ tốt hơn.
3. Cho trẻ tự do sáng tạo: Khi chơi, cho trẻ tự do chọn điều trẻ nghĩ, đừng bao giờ nghĩ rằng điều bạn nghĩ là đúng với trẻ, trẻ sẽ hoàn toàn nghĩ khác bạn. TS. da Rose Florez, ĐH Arizona State, Mỹ nhấn mạnh rằng: do các liên kết thần kinh trong đại não của trẻ nhỏ hoạt động mạnh mẽ giúp trẻ phát huy tối đa sự sáng tạo và tạo ra suy nghĩ khác biệt hơn bao giờ hết. Do đó, bạn nên tôn trọng, khuyến khích trẻ tự tin trong việc lựa chọn và thực hiện những ý tưởng của trẻ khi chơi.Đừng dùng suy nghĩ rập khuôn của người lớn chúng ta cản trở sự sáng tạo của trẻ.
4. Cho trẻ tự do khám phá: Thay vì cấm đoán trẻ chơi và chạm mọi thứ thì cha mẹ nên cho trẻ trải nghiệm theo cách của trẻ nhưng vẫn kiểm soát an toàn vòng ngoài. VD, đừng ngại cho trẻ đi qua vũng nước mưa cạn, đừng ngại cho trẻ chơi cát, đừng ngại cho trẻ chơi bong bóng xà phòng. Đơn giản bạn chỉ cần rửa tay trẻ thật sạch sau đó là được. Phần còn lại cứ để trẻ thỏa thích với trí tưởng tượng của mình.
Hãy cho trẻ 1 cuộc sống thực với thời gian vui chơi thực: đừng đánh cắp thời gian quý báu của trẻ bằng những chiếc điện thoại, ipad… Bởi vì quãng thời gian này không quá nhiều để bạn lãng phí như vậy đâu!
