ĐIỀU GÌ LÀM TRẺ CẢM THẤY MATTERING?

Gần đây, các chuyên gia tại ĐH Harvard nhấn mạnh 2 khái niệm quan trọng:

• Belonging – nghĩa là “Con thuộc về đây”.

• Mattering – nghĩa là “Con có giá trị ở đây”.

Nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ cần cảm nhận mình có giá trị (mattering) ngay từ nhỏ. Khi trẻ được lắng nghe, tôn trọng và công nhận những gì mình làm, trẻ lớn lên sẽ tự tin, hạnh phúc và kiên cường. Ngược lại, nếu trẻ chỉ “thuộc về” mà không thấy mình có giá trị, trẻ có thể cảm thấy không tự tin hoặc trở nên quá lệ thuộc do yêu thương chỉ 1 chiều, và khó phát triển đầy đủ tiềm năng.

ĐIỀU GÌ LÀM TRẺ CẢM THẤY MATTERING?

Lắng nghe & phản hồi

– Nhìn vào mắt trẻ, ôm, cười, và trả lời trẻ một cách chân thành, trung thực về những điều trẻ quan tâm. Nếu bạn không biết, hãy thẳng thắn nói “Mẹ cũng chưa biết nữa, cuối tuần chúng ta ra nhà sách cùng tìm hiểu xem nhé.”

Công nhận cảm xúc

– Chúng ta quen với việc trẻ cười, nhưng thực ra buồn, giận, thất vọng cũng là cảm xúc bình thường mà trẻ sẽ trải qua. Đừng sợ, mà hãy hiểu đó là một phần tự nhiên, cần được chấp nhận, đối mặt và tìm giải pháp. Tránh la mắng để áp chế, hay dụ dỗ trẻ quên đi cảm xúc. Nếu không, trẻ lớn lên có thể che giấu hoặc bộc lộ cảm xúc thái quá để tìm tự tin, thay vì học cách quản lý cảm xúc của chính mình.

Cho trẻ cơ hội giúp đỡ

– Dọn đồ chơi, rót nước, hay tham gia những công việc nhà vừa sức theo độ tuổi. Trẻ thường quen thấy mình là trung tâm, nhưng ít nhận ra trách nhiệm và giá trị đóng góp. Việc này giúp trẻ lớn lên hiểu được vai trò và giá trị của bản thân trong gia đình, và cả cộng đồng sau này.

Hiểu & trân trọng trẻ

– Nghe câu chuyện, quan tâm sở thích, khen đúng cách. Khi trò chuyện, đừng vừa nghe vừa làm việc khác; hãy tập trung vào câu chuyện của trẻ, đặt câu hỏi liên quan và đưa lời khích lệ cần thiết, để trẻ cảm thấy được lắng nghe và trân trọng.

Note
Harvard Center on the Developing Child. (2025) Mattering in Early Childhood: Building a Strong Foundation for Life